Εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2023 που έπληξε τα φυσικά οικοσυστήματα στον Έβρο και στη Ροδόπη και με αφορμή την αδειοδότηση δύο Αιολικών Σταθμών εντός της καμένης έκτασης, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ανακοίνωσε ότι θα ανασταλούν οι διαδικασίες αδειοδότησης έργων στην πληγείσα περιοχή. Η απαγόρευση αυτή αποτελεί το ελάχιστο προστατευτικό μέτρο για την αποτροπή περαιτέρω υποβάθμισης, ενώ τα οικοσυστήματα βρίσκονται σε διαδικασία ανάκαμψης από τη μεγαλύτερη σε έκταση πυρκαγιά της Ευρώπης. Ο υπουργός είχε επίσης ανακοινώσει την εκπόνηση επιστημονικής μελέτης διερεύνησης των επιπτώσεων από έργα στην καμένη περιοχή, με έμφαση στους Αιολικούς Σταθμούς που έχουν αιτηθεί αδειοδότηση. Τα δεδομένα αυτά, όπως είχε πει ο υπουργός, ήταν απαραίτητα για να καθοδηγήσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για έργα στον Έβρο και στη Ροδόπη.

Η μελέτη που τότε ανακοίνωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος έχει ολοκληρωθεί[1] ήδη από τον Ιούλιο του 2024, όμως δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί από το ΥΠΕΝ. Στη μελέτη προτείνεται, βάσει επιστημονικής τεκμηρίωσης, να ανασταλούν για 5 χρόνια οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης συγκεκριμένων ομάδων έργων (μεταξύ αυτών και οι Αιολικοί Σταθμοί) τόσο στην καμένη έκταση όσο και σε παρακείμενες άκαφτες εκτάσεις του Έβρου και της Ροδόπης που αποτελούν κρίσιμα οικοσυστήματα για την επιβίωση των απειλούμενων ειδών πουλιών.

«Τώρα πια ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει στη διάθεση του τα απαραίτητα επιστημονικά δεδομένα για να λάβει αποφάσεις. Αναμένουμε να δούμε αν τελικά θα τηρήσει τα όσα ανακοίνωσε και θα εφαρμόσει τις προτάσεις της μελέτης που ο ίδιος, μέσω του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., ανέθεσε να εκπονηθεί για να απαντήσει σε κρίσιμα ερωτήματα», σχολιάζει ο Λευτέρης Καψάλης, επιστημονικός συνεργάτης της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης.

Με την περιβαλλοντικά ανεξέλεγκτη και σε πολλές περιπτώσεις υποβαθμιστική για τα φυσικά οικοσυστήματα χωροθέτηση αιολικών σταθμών οπουδήποτε, το ίδιο το ΥΠΕΝ αμαυρώνει την εικόνα της αιολικής ενέργειας. Οι ΑΠΕ, ως τεχνολογίες που έχουν ως στόχο την παραγωγή καθαρής ενέργειας και την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης, είναι απαραίτητο να αποτελούν υποδείγματα περιβαλλοντικής εφαρμογής, και όχι να αναπτύσσονται με καταστροφικούς για τα οικοσυστήματα όρους.

Βάσει των νέων επιστημονικών δεδομένων και των όσων είχε προαναγγείλει ο Υπουργός Περιβάλλοντος, εννέα (9) περιβαλλοντικές οργανώσεις με κοινή τους επιστολή καλούν τον υπουργό να λάβει συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα για την αναστολή της αδειοδότησης και εγκατάστασης Αιολικών Σταθμών για πέντε έτη,  ώστε να διασφαλιστούν τα προστατευόμενα είδη και οικοσυστήματα από τον κίνδυνο της εγκατάστασης επιζήμιων έργων που σχεδιάζονται εντός κρίσιμων ενδιαιτημάτων.

[1] Η μελέτη ανατέθηκε από τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.

1. ANIMA
2. Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης
3. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
4. Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης
5. Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών
6. Καλλιστώ
7. Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
8. MEDASSET
9. WWF Ελλάς

Περισσότερες πληροφορίες:

• Στις 26 Σεπτεμβρίου 2023, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την αναστολή των οικονομικών δραστηριοτήτων στην πληγείσα από την πυρκαγιά περιοχή του Έβρου, ωστόσο από τότε δεν έχουν ληφθεί κατάλληλα και επαρκή μέτρα σχετικά με αυτό. Μπορείτε να δείτε την ανακοίνωση του υπουργού εδώ.
• Στις 27 Οκτωβρίου 2023, εννέα περιβαλλοντικές οργανώσεις έστειλαν επείγουσα επιστολή προς το ΥΠΕΝ με συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις, καλώντας το υπουργείο να αναστείλει με νομοθετική ρύθμιση για τουλάχιστον τρία χρόνια τα δυνητικά επιβλαβή έργα (όχι τα ωφέλιμα) και τις δραστηριότητες εντός των καμένων εκτάσεων και ειδικότερα για τα έργα αιολικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), την αναστολή τους και στις παρακείμενες κρίσιμες για τα πουλιά περιοχές του Έβρου και της Ροδόπης. Μπορείτε να δείτε την επιστολή εδώ.
• Στις 6 Νοεμβρίου 2023, ο Υπουργός Περιβάλλοντος απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση ανακοίνωσε ότι τον πρώτο λόγο έχει η επιστήμη και ότι η συνέχιση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης στην πληγείσα περιοχή θα βασιστεί σε επιστημονική μελέτη που θα εκπονηθεί. Μπορείτε να δείτε τη σχετική συνεδρίαση εδώ.
• Στις 13 Νοεμβρίου 2023, η Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης (ΕΠΒΘ) κατέθεσε σχόλια στη δημόσια διαβούλευση σε νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, ζητώντας να συμπεριληφθούν οι προτάσεις των εννέα περιβαλλοντικών οργανώσεων στο νομοσχέδιο. Μπορείτε να δείτε τα σχόλια της ΕΠΒΘ στη δημόσια διαβούλευση εδώ.
• Στις 15 Οκτωβρίου 2024, βάσει των νέων επιστημονικών δεδομένων που προέκυψαν, εννέα περιβαλλοντικές οργανώσεις επαναφέρουν το αίτημα τους καλώντας τον υπουργό να εφαρμόσει τις προτάσεις της μελέτης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και του Πανεπιστημίου Κρήτης, αναστέλλοντας για 5 έτη τις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης Αιολικών Σταθμών σε κρίσιμα οικοσυστήματα στον Έβρο και στη Ροδόπη. Μπορείτε να δείτε την επιστολή εδώ.