Έχετε αναρωτηθεί ποτέ όταν οι επιστήμονες καταγράφουν τις μετακινήσεις των πουλιών, από πού λαμβάνουν αυτήν την πληροφορία; Η πηγή της είναι μια μικρή συσκευή – πομπός, ο οποίος με πολλή προσοχή τοποθετείται με ειδικά σκοινιά ως “σακίδιο” στην πλάτη πουλιών. Για να μην δημιουργεί κανένα πρόβλημα στο πουλί, ο πομπός είναι πολύ ελαφρύς σε σχέση με το βάρος του και αποτελείται από το GPS και μια μπαταρία που επαναφορτίζεται από τον ήλιο. Μέσω του πομπού καταγράφεται κάθε μέρα το στίγμα του πουλιού ως και 10.000 φορές, δίνοντας δεδομένα που μεταφέρονται μέσω δορυφόρου ή του δικτύου GSM στους υπολογιστές των ερευνητών, συνεισφέροντας στη μελέτη της βιολογίας και οικολογίας των πουλιών, αλλά και στην προστασία τους.

Ένα πουλί μπορεί να παρακολουθείται μακροχρόνια, αφού οι πομποί συνήθως λειτουργούν για τρία ως πέντε χρόνια. Τα δεδομένα που συγκεντρώνονται βοηθούν στην κατανόηση της συμπεριφοράς τους, αποκαλύπτουν συγκεκριμένες περιοχές που χρησιμοποιούν για να τρέφονται, να φωλιάζουν και να ξεκουράζονται, καθώς και πού μεταναστεύουν.

Όταν ο πομπός στέλνει ενδείξεις ότι το πουλί δεν κινείται καθόλου για αρκετή ώρα, τότε πολύ πιθανόν να είναι τραυματισμένο ή νεκρό. Όσο δυσάρεστη και αν είναι αυτή η πληροφορία, χάρη σε αυτήν μπορεί έγκαιρα να εντοπιστεί είτε το τραυματισμένο πουλί ώστε να σωθεί, είτε η αιτία θανάτου του, όπως πιθανή δηλητηρίαση, ηλεκτροπληξία, λαθροθηρία, πρόσκρουση σε καλώδια ρεύματος ή ανεμογεννήτριες. Ακόμα και αυτά τα δυσάρεστα δεδομένα είναι πολύ σημαντικά στην ανάδειξη του προβλήματος και στη χάραξη των απαραίτητων δράσεων προστασίας των πουλιών.  

Μέχρι τώρα η ερευνητική ομάδα της ΕΠΒΘ έχει τοποθετήσει 15 πομπούς σε 7 όρνια, 3 χρυσαετούς και 5 κοράκια με τους οποίους διευρύνει τις γνώσεις για τις μετακινήσεις τους στη Θράκη, αλλά και στις γειτονικές χώρες.

Από τις μετακινήσεις των όρνιων φαίνεται ότι όλη η περιοχή της Θράκης και Νότιο-Ανατολικής Βουλγαρίας χρησιμοποιείται ως χώρος φωλιάσματος ή/και τροφοληψίας. Ένα όρνιο που φωλιάζει στην περιοχή Άβαντα (Νότιος Έβρος) ή Νέστου άνετα επισκέπτεται τη Βουλγαρία για να τραφεί και ακόμα την ίδια μέρα επιστρέφει στη φωλιά του. Αμέσως αυτή η κίνηση μας υποδεικνύει τη σημασία της διασυνοριακής συνεργασίας για την προστασία αυτών των σπάνιων πουλιών. 

ΧΑΡΤΗΣ 1

Ένα γενναίο, μικρό κοράκι κατάφερε να φύγει από τη φωλιά του στην περιοχή Κομψάτου (Ροδόπη) και μέσα σε 15 μέρες να διασχίσει μεγάλο κομμάτι της Βουλγαρίας και μικρότερο της Βόρειας Μακεδονίας. Δυστυχώς δεν κατάφερε να γυρίσει στα πατρικά του εδάφη, έπαθε ηλεκτροπληξία διαλέγοντας να ξεκουραστεί σε ένα επικίνδυνο πυλώνα στη Βουλγαρία.  

ΧΑΡΤΗΣ 2